Project Description
Ο Άγιος Μάξιμος ο Γραικός έζησε στο τέλος του 15ου αιώνα και στις αρχές του 16ου αιώνα, σε μία πολύ κρίσιμη εποχή για την ανθρωπότητα. Κανένας δεν ευεργέτησε την Ρωσία όσο και όπως ο Μάξιμος, γι’ αυτό και κανένας δεν έχει τόσο εξέχουσα θέση στην ρωσική εκκλησιαστική και κοσμική ιστορία, γραμματεία, λογοτεχνία και την πανρωσική συνείδηση.
Μετά την πτώση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας η Ορθόδοξη Ανατολή βρισκόταν σε κρίση και ανησυχία. Κανείς δεν πίστευε ότι οι Μουσουλμάνοι θα κυρίευαν το μεγαλύτερο και σημαντικότερο μέρος της Ορθοδοξίας. Στην Ρωσία άρχιζε να διαμορφώνεται η θεωρία της Μόσχας ως Τρίτης Ρώμης. Στην Δύση η Αναγέννηση με την ανάπτυξη των επιστημών και των τεχνών κέρδιζε τόπο σε όλο τον κοινωνικό, πολιτικό και θεολογικό χώρο, ενώ η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία όλο και περισσότερο εκκοσμικευόταν.
Ο Άγιος Μάξιμος έζησε όλες αυτές τις κοινωνικές και θεολογικές ζυμώσεις. Σπούδασε στην Ιταλία, όπου έγινε αυτόπτης μάρτυς της Αναγεννήσεως. Κατόπιν έγινε μοναχός στο Άγιον Όρος στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου, όπου βίωσε την Πατερική Παράδοση, την τέχνη και την εμπειρία του αγιασμού. Η θεία Πρόνοια του επεφύλασσε να γίνει ένας Ομολογητής της ορθοδόξου πίστεως στην Ρωσία.
Ενώ στα πρώτα επτά έτη της παραμονής του στην Ρωσία είχε την προσωπική εύνοια του Μεγάλου Ηγεμόνα και του Μητροπολίτη Μόσχας, την φιλία των μορφωμένων βογιάρων, των λογίων και των πιστών όλων των κοινωνικών τάξεων· είχε την κατά κόσμον καταξίωση· τα υπόλοιπα τριάντα ένα έτη ήταν μαρτυρικά, μέσα σε θλίψεις, διωγμούς, συκοφαντίες, φρικτά βάσανα, σωματικά και ψυχικά.
Πολλές φορές η θεία Πρόνοια ενεργεί πίσω από την εμπάθεια των ανθρώπων. Αν ο Άγιος Μάξιμος δεν υπέμεινε τέτοιου μεγέθους αδικία, δεν θα ήταν σήμερα ένας μεγάλος Άγιος της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας. Μπορεί να γινόταν ένας καθηγητής Πανεπιστημίου στην Ιταλία, μπορεί να γινόταν ηγούμενος στην Μονή της μετανοίας του, στο Βατοπαίδι, μπορεί να γινόταν Οικουμενικός Πατριάρχης αν τα πράγματα εξελίσσονταν διαφορετικά από ότι έγιναν, όμως δεν θα γινόταν Άγιος.
Ο Άγιος Μάξιμος υπέμεινε με πολλή ταπείνωση την άδικη καταδίκη του στις Δίκες του 1525 και 1531. Το φοβερό είναι ότι και μετά την κοίμηση του Αγίου κάποιοι δεν ήθελαν ούτε και τα Πρακτικά αυτών των Δικών να μείνουν ανόθευτα. Ο αρχαιολόγος Νικόλαος Ποκρόφσκι ανακάλυψε το 1968 στο Αλτάι της Σιβηρίας τα γνησιότερα Πρακτικά από αυτά που υπήρχαν μέχρι τότε.
Ο κ. Κωνσταντίνος Τσιλιγιάννης, σύγχρονος ερευνητής του βίου και του έργου του Αγίου Μαξίμου –στον οποίο οφείλεται η ανάδειξη του Αγίου στον ελληνικό χώρο με την συγγραφή τουλάχιστον 14 πονημάτων και τις λοιπές δραστηριότητές του– πριν 15 τουλάχιστον χρόνια είχε δώσει υπόσχεση σε ομιλία που είχε κάνει στην Τράπεζα της Μονής Βατοπαιδίου ότι θα εκδόσει ένα βιβλίο με τίτλο, «Η Δίκη του Μαξίμου του Γραικού». Καί σήμερα ο κ. Τσιλιγιάννης μετά από 15 χρόνια μελέτης και έρευνας για το συγκεκριμμένο θέμα παρουσιάζει το εν λόγω βιβλίο του, αναλύοντας και ερμηνεύοντας την σπουδαιότητα των Πρακτικών της Δίκης που ανακάλυψε ο Ποκρόφσκι, εξαίροντας βέβαια το πρόσωπο του αγαπημένου του Αγίου Μαξίμου του Γραικού.
Η πολύχρονη εμβριθής μελέτη του κ. Τσιλιγιάννη σε ο,τι αφορά τον φωτεινό αστέρα που ονομάζεται Μάξιμος Γραικός, αλλά και η ιδιότητά του ως δικηγόρου εγγυώνται μία συνετή και άψογη τεκμηρίωση και παρουσίαση των συμπερασμάτων της έρευνάς του.
