Project Description
Ο τέταρτος τόμος του περιοδικού Analogia, αφιερωμένος και αυτός στο έργο και τη θεολογία του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, περιλαμβάνει έξι άρθρα τα οποία έρχονται να συνεχίσουν τη συζήτηση που άνοιξε με την έκδοση του 3ου τόμου. Στο πρώτο άρθρο η Kirsten H. Anderson επιχειρεί μια επιτυχημένη μετάφραση στην Αγγλική μιας πολύ σημαντικής πραγματείας του Αγίου Γρηγορίου, με τίτλο Περὶ θείας καὶ θεοποιοῦ μεθέξεως. Η σημασία της πραγματείας αυτής έγκειται στο γεγονός ότι διαφωτίζει μερικά από τα σημαντικότερα σημεία της Παλαμικής ορολογίας, παρέχοντας συγχρόνως κάποιες εύστοχες εξηγήσεις τις οποίες δίνει ο Άγιος Γρηγόριος στον Γρηγόριο Ακίνδυνο, αρχικά μαθητή και υποστηρικτή του, ο οποίος είχε όμως στραφεί αναπάντεχα εναντίον του δασκάλου του. Εν συνεχεία, ο π. Μάξιμος Constas, με το άρθρο του με τίτλο ‘Paul the Hesychast: Gregory Palamas and the Pauline Foundations of Hesychast Theology and Spirituality’ επιχειρεί να αναδείξει τη σχέση της διδασκαλίας του Αποστόλου Παύλου με την θεολογία του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, καταλήγοντας στο ότι η Ησυχαστική έριδα ήταν εν πολλοίς μια διαμάχη περί του ποιος ήταν τελικά αληθινός ακόλουθος του Αποστόλου Παύλου. Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό άρθρο το οποίο μπορεί να αποτελέσει αφετηρία γόνιμων συζητήσεων.
Ακολούθως, στο άρθρο του με τίτλο ‘“The Life and the Light”: The Influence of Saint Symeon the New Theologian on the Teaching of Saint Gregory Palamas’, ο πατήρ Πορφύριος Georgi παρουσιάζει με ιδιαίτερη ευστοχία τη βαθιά υπαρξιακή επιρροή που άσκησε ο Άγιος Συμεών στη σκέψη του Παλαμά. Παρά το γεγονός πως στα έργα του Αγίου Γρηγορίου δεν συναντάται εκτενής αναφορά στον Άγιο Συμεών, είναι σαφές πως ο πρώτος ενστερνίζεται την εμπειρική μέθοδο μετοχής στο Θεό του δευτέρου. Στο επόμενο άρθρο, με τίτλο ‘Gregory Palamas and Political Hesychasm in the Fourteenth and the Twentieth Centuries’, ο Τone Svetelj παρουσιάζει τη σχέση μεταξύ του Ησυχασμού του 14ου αι. και του αποκαλούμενου Νεορθόδοξου κινήματος του 20ού αι., εξετάζοντας τη βασική θέση του τελευταίου περί της δυνατότητας επαναφοράς της έννοιας της αυτόνομης εκκλησιαστικής κοινότητας στα πλαίσια του σύγχρονου πολιτικού διαλόγου.
Με την μελέτη ‘Created and Uncreated Light in Augustine and Gregory Palamas: The Problem with Legitimacy in Attempts for Theological Reconciliation’, ο Stoyan Tanev ξεκινά μια σοβαρή συζήτηση πάνω στις έννοιες της θέας του Θεού και του κτιστού και ακτίστου φωτός στον Αυγουστίνο και στον Γρηγόριο Παλαμά, με αφορμή την πρόσφατη έκδοση ενός σημαντικού βιβλίου ενός Ορθόδοξου θεολόγου. Τέλος, ο Alexis Torrance, στο ‘Receiving Palamas: The Case of Cyprus, 1345–71’ επικεντρώνεται αποκλειστικά στις Παλαμικές διαμάχες που έλαβαν χώρα στο Σταυροφορικό Βασίλειο της Κύπρου. Η εξαιρετική σημασία αυτής της μελέτης έγκειται στο ότι δείχνει, σε αντίθεση με την ακαδημαϊκή τάση που θέλει να υπάρχει μια πληθώρα τύπων Παλαμισμού, πως υπάρχει μια εντυπωσιακή σύγκλιση μεταξύ των Παλαμιτών, η οποία έχει ως κέντρο της τον πυρήνα της θεολογίας του Αγίου, ήτοι την διδασκαλία περί θεώσεως.
